Семејството и домот се наменети за да служат како безбедно засолниште каде што можеме да создаваме, созреваме и напредуваме. Честопати од најблиските бараме помош, емпатија и насоки. Следствено, кога нашата домашна средина ќе се извалка со насилство, последиците се значително тешки. Семејното насилство се карактеризира со насилничко однесување од страна на интимен партнер или член на семејството и може да резултира со длабоки ментални и физички реперкусии, од кои некои можеби не се веднаш забележливи. Додека поединците заробени во трауматични врски честопати наидуваат на пречки кога се обидуваат да се извлечат, постојат остварливи алтернативи кои можат да им помогнат да преземат прогресивни чекори кон воспоставување на негувачко и безбедно домаќинство. Оваа статија се труди да ги истражи различните ефекти на семејно насилство врз семејствата и да им покаже на жртвите дека постојат начини да ја побараат потребната поддршка.
Што се подразбира под семејсно насилство?
Семејното насилство e многу сериозен проблем кој опфаќа различни форми на злоупотреба и агресија, вклучително физичка, емоционална, психолошка или сексуална. Обично насилникот воспоставува циклус на моќ и контрола што прави жртвите да се чувствуваат заробени и ранливи.
Психолошката агресија е најчеста и опфаќа различни навредливи однесувања насочени кон деградирање на партнерот. Овде спаѓа манипулација, финансиска контрола, често викање и навреди, обвинување, gaslighting (негирање или искривување на нечии искуства за да се сомневаат во себе), обвинувања за непостоечко неверство и неикреност.
Ефектите на семејното насилство
Емоционалната и психолошката агресија на семејното насилство е длабока, оставајќи трајни лузни на благосостојбата на жртвите.
Траума и посттрауматско стресно растројство (PTSD)
Преживеаните од семејно насилство честопати доживуваат трауматски искуства, што може да доведе до развој на PTSD. Симптомите како што се ретроспективни сеќавања, кошмари, хипербудливоста и емоционалната избувливост создаваат огромен предизвик кај жртвите да си го вратат чувството на сигурност и самодоверба.
Депресија и анксиозност:
Постојаниот страв, понижување и изолација предизвикани од партнери кои малтретираат се извор на длабока депресија и анксиозни нарушувања. Жртвите може да доживеат огромна тага, безнадежност, панични напади и борба со постојана грижа.
Ниска самодоверба
Постојаното омаловажување, понижувачките коментари и манипулациите ја нагризуваат самодовербата и самопочитта кај жртвите. Тие ги интернализираат негативните верувања, се мачат со чувства на несоодветност и им станува тешко да веруваат во сопствената вредност.
Комплексна траума и дисоцијација
Долготрајната изложеност на семејно насилство може да резултира со сложена траума, која се карактеризира со комплексни нарушувања кај жртвата и тешкотии во регулирањето на емоциите. Како механизам за справување, жртвите може да доживеат дисоцијација, што доведува до одвојување од реалноста, празнини во меморијата и чувство на дисконекција.
Ефектите на семејното насилство кај децата и адолесцентите како жртви
Децата растени во насилно семејно опкружување се борат да замислат подобра иднина. Ова резултира со тешкотии на училиште и проблеми во однесувањето. Децата честопати ги интернализираат штетните ефекти од злоупотребата, погрешно обвинувајќи се себеси за она што се случува.
Ефектите од семејното насилство не се секогаш очигледни. Некои деца кои живеат во епицентарот на таквите немири може да се обидат да го сокријат своето страдање. Како што децата растат во адолесценција, тинејџерите кои биле сведоци или претрпеле семејно насилство може да покажат симптоми како што се:
- Слаби академски перформанси, чести отсуства, па дури и напуштање на училиштето
- Нарушувања во исхраната
- Депресија
- Навредливо однесување кон врсниците или родителите
- Злоупотреба на супстанции
- Бегање од дома или наоѓање причини да се избегне седење дома
- Склоност кон самоповреда или самоубиство
- Симптоми на траума
- Ризично однесување
- Заплеткување во неволји и насилство
- Тешкотии да изгради и одржува пријателства
- Ниска самодоверба
На децата треба да им се обезбеди безбедна и грижлива домашна средина. Влијанието на семејното насилство и траумата варира од дете до дете. За да му се помогне на детето да се справи со последиците од злоупотребата, еден ефикасен пристап е помош во развојот на нивната резилиентност. Ова може да се постигне со поттикнување кон сопствена позитивна слика, безусловна поддршка, обезбедување можност за емоционално изразување и поставување пример за здрави односи.
Вклучувањето во терапија нуди корисен начин за децата да се справат со последиците од семејното насилство или траума. Преку советување, децата можат ефикасно да ги обработат своите емоции, да стекнат стратегии за управување со нивните чувства и да откријат здрави механизми за справување со вознемирувачките спомени.
Барање помош и поддршка во врска со семејно насилство
Закрепнувањето од психолошката штета предизвикана од семејното насилство бара средина за поддршка и пристап до соодветни ресурси. Размислете за следните начини за помош:
Професионално советување и терапија
Ангажирањето на стручноста на обучен терапевт е клучно во патувањето кон подобра ментална благосостојба. Терапијата фокусирана на обработка на траумите им помага на жртвите да ги обработат своите искуства и да развијат здрави механизми за справување и резилиентност.
Мрежи за поддршка
Поврзувањето со групите за поддршка и социјалните здруженија може да обезбеди витална помош за жртвите. Дополнително, споделувањето искуства, добивањето валидација и добивањето практични совети од поединци кои доживеале слични предизвици поттикнува зајакнување и издржливост.
Правна помош и заштита
Жртвите на семејно насилство треба да бидат свесни дека законски се заштитени. Барањето правна помош од професионалци може да помогне да се добие безбедност и потребната законска помош.
Проблемот со семејното насилство треба значително да нѐ загрижува. Поседува огромна способност да наштети на психолошката и физичката благосостојба на една личност, и игра огромна улога во повторувањето на истите циклуси на насилство низ генерации. Кога децата растат во домаќинства обележани со злоупотреба, тие стануваат подложни на слични односи во зрелоста. Исто така, возрасните кои трпат насилство се соочуваат со значително поголем ризик да развијат посттрауматско стресно растројство. Доколку семејното насилство остане неконтролирано, тоа има потенцијал да ескалира во ситуации кои се опасни по живот.
Запомнете дека не сте сами ако се соочувате со предизвици поврзани со семејно насилство. Многу ресурси се достапни за да ве поддржат, а преземањето на првиот чекор е клучно. Ако сте загрижени да се сретнете лично со терапевт поради страв, проблеми со менталното здравје или бариери за терапијата лично, можете да размислите и за разговор со терапевт онлајн.
Побарај совет или насока од Елена Кузмановска
Како психолог кој работи со случаи каде е вклучена траума и семејно насилство, јас сум тука да ви дадам поддршка и насоки потребни за да се соочите со психолошките предизвици што резултираат од семејната злоупотреба. Преку сочувствителен и центриран пристап, мојата цел да создадам безбеден простор за да ги споделите вашите искуства и емоции без осудување. Можам да ви помогнам да го разберете влијанието на злоупотребата, да развиете стратегии за справување и да работите кон зајакнување. Без разлика дали сте возрасен или загрижен родител, можам да понудам терапевтски интервенции прилагодени на вашите уникатни потреби, како што се терапија фокусирана на траума, когнитивно-бихејвиорални техники и поддршка во обновата на самодовербата и здравите односи.
Ако имате какви било прашања или сакате дополнително да разговарате за вашата ситуација, ве молиме пополнете го формуларот подолу. Посветена сум на обезбедување бесплатен одговор на вашето прашање, доколку мислите дека мојата експертиза може да биде од корист за вас. Ако се соочување со сериозно семејно насилство, важно е да знаете дека помошта секогаш е достапна.