Сите знаеме дека емпатија е многу важна особина, која ни овозможува да го погледнеме светот низ други, малку поразлични очи. Но, можеби не сме сигурни како да ја постигнеме оваа ценета перспектива.
Што се подразбира под емпатија?
Емпатија значи способност за препознавање, разбирање и споделување на мислите и чувствата на друга личност. Развивањето емпатија е од клучно значење за воспоставување квалитетни релации и сочувствително однесување. Ова вклучува доживување на гледиштето на друго лице, а не само сопственото, и овозможува просоцијално однесување кое доаѓа одвнатре, наместо да биде принудено.
Емпатијата ни помага да соработуваме со другите, да градиме пријателства, да донесуваме морални одлуки и да интервенираме кога гледаме дека другите се малтретирани. Луѓето почнуваат да покажуваат знаци на емпатија во најраните години. Најголем дел од оваа особина се развива во детството и адолесценцијата. Сепак, повеќето од нас веројатно чувствуваат поголема емпатија кон луѓе слични на нас и чувствуваат помала емпатија за оние кои се надвор од нашето семејство, заедница, етничка припадност или раса.
Развивање на сочувствителност кај нашите деца (и кај нас самите)
Емпатијата е емоција која произлегува од разбирањето што може да чувствува друга личност Првичната способност да се разбере што друго лице можеби мисли или чувствува – е нешто што се развива бавно. Започнува во детството и продолжува во предучилишна возраст. Прво, бебињата добиваат способност да разберат дека луѓето имаат намери кои обично ги водат нивните постапки. Доенчињата можат да дејствуваат врз основа на заклучување на туѓата намера од околу 14 до 18 месеци.
Меѓутоа, пософистицираната способност за расудување за туѓите мисли, она што психолозите го нарекуваат „теорија на умот“, не се развива целосно до 5 или 6 години. Во оваа фаза, децата почнуваат да разбираат дека некој може да има верувања или емоции различни од нивните.
И покрај позитивни аспекти, емпатијата понекогаш може да биде предизвик. Длабокото чувство на туѓи емоции може да предизвика лична вознемиреност, особено кај децата бидејќи тие се многу почувствителни и имаат тенденција да искусат силни емоции поради нивната безусловна грижа за другите.
Сепак, емпатијата е неверојатно вредна. Негува љубезност, соработка и поддржувачки односи, кои се од суштинско значење за здраво општество. Исто така, игра клучна улога во моралниот развој, помагајќи им на децата да го разграничат доброто од погрешното, охрабрувајќи ги да се спротивстават на малтретирањето и неправдата.
И покрај извештаите за опаѓање на емпатијата во некои студии, важно е да се препознае нејзиното значење, особено во денешниот сложен и поделен свет.
Емпатијата е нешто што можеме да го избереме и нешто што можеме да го негуваме.
За возрасните, замислувањето што би значело и како би било да се биде во чевлите на друга личност може да ни помогне да носиме пољубезни, поемпатични одлуки. Понатаму, контактот со лица кои се различни од нас, исто така, може да ни помогне да се однесуваме поемпатично кон оние кон кои обично не би го истакнале нашето најљубезно јас.
Освен што меѓусебно си помагаме, има и некои работи што родителите можат да ги направат за да поттикнат емпатија кај своите деца. Ако имате дете кое има тенденција да биде чувствително или веќе е многу во склад со емоциите на другите, можеби нема да треба да правите многу за да поттикнете емпатија. Всушност, можеби ќе треба да потрошите повеќе време за да ја надминете грижата или вината на детето кога ќе види лице во болка или вознемиреност. Но, за другите деца, разговорот со нив за нивните емоции и за емоциите на другите е клучно.
Родителите кои разговараат со своите деца за нивните емоции, ги растат со поголема емпатија и поголема емоционална интелигенција. Сигурен, топол и одговорен однос меѓу родителите и децата е исто така поврзан со емпатијата. Всушност, некои истражувачи сугерираат дека родителите можеби ќе можат да моделираат емпатија за своите деца со покажување грижа и несебичност кон нивните пријатели и семејство.
Дали нарцисоидните личности можат да покажат емпатија?
Лицата со нарцисоидно растројство поседуваат вештина за препознавање и разбирање на емоциите на другите на површно ниво, наречено „когнитивна емпатија“, но тие обично немаат способност вистински да се поврзат и да ги споделат тие чувствa. Нивната емпатија има тенденција да биде селективна, често фаворизирајќи ги оние од кои што сметаат дека ќе имаат некаква корист за нивните лични потреби или да ја зајакнат нивната слика за себе, додека често ги игнорираат или отфрлаат емоциите на оние за кои сметаат дека се инфериорни. Нарцисите најчесто стратешки ја користат емпатијата како алатка за манипулација. Ја користат за да шармираат, контролираат или да добијат наклонетост и преференции кај другите, иако таквите прикази често немаат автентичност и длабочина.
Некои истражувачи сугерираат дека со поттикнување поголемо самосочувство и справување со основните несигурности, нарцисите можат да го прошират својот капацитет за емпатија. Овој процес вклучува навлегување во сопствените емоции и ранливости. И може да доведе до поискрено разбирање и разгледување на чувствата на другите.
Оттука, можеме да заклучиме дека разбирањето на емпатијата може да бара и малку поинаков пристап.
Не е само да гледаме надвор од себе, туку и да истражуваме во помалку познатите делови од нашите сопствени умови. Луѓето на кои им недостасува емпатија не се нужно себични. Тие едноставно не ги разбираат целосно потемните или понеобичните аспекти на себе. Ова се делови од нас кои не одговараат на вообичаената форма што ја очекува општеството.
Зад фасадата на неемпатичните луѓе се крие страв од соочување со непријатни емоции. Тие може да изгледаат самоуверени, но избегнуваат да се сеќаваат на минатите борби или стравови од отфрлање. Секоја личност содржи различни јас кои можеби не ги препознава.
Сепак, иако нарцисите може да покажат однесувања што личат на емпатија, нивната вродена егоцентричност обично ја засенува секоја искрена грижа за туѓата благосостојба. Така, иако тие можат да научат да симулираат емпатија до одреден степен, вистинската алтруистичка емпатија останува неостварлива за поединците со нарцисоидни тенденции.
Емпатијата не значи да ги гледате другите како совршени – туку да се разбере како тие станале тоа што се, и на моменти, да се препознаат заедничките недостатоци што ги делиме со нив. Лесно е остро да судиме кога ни недостасува самосвест. Навистина емпатичните луѓе разбираат дека сите ние сме способни за ирационално однесување и заслужуваме втора шанса.
Со анализирање на нашите сопствени искуства за да ги разбереме другите, добиваме подлабоки сознанија. Почнуваме да ги дознаваме нивните подлабоки тајни и желби, без да прашуваме. Ако наидеме на некој кој секогаш се шегува и делува постојано весел, емпатичната личност има на ум дека оваа раздвиженост и манично однесување може на некој начин да маскира и тажен и повреден аспект.
Емпатијата често се смета како жртвување на нашите сопствени интереси, но всушност е од суштинско значење за успехот.
Побарај совет или насока од Марија Трајковски
Јас сум тука за да пружам сочувствителна рака преку сложеноста на емпатијата. Заедно, ќе тргнеме на патување на самооткривање, нежно разоткривајќи ги слоевите на вашите емоции и шеми на размислување. Преку нашите искрени разговори и терапевтски техники, ќе ви помогнам да ги надминете сите бариери што ве спречуваат целосно да се поврзете со другите.
Ако сте подготвени да тргнете на ова трансформативно патување, не двоумете се да ме контактирате со пополнување на формуларот подолу. Вашиот пат кон емпатија и поврзаност започнува сега.