Самопочит е начинот на кој се гледаме себеси, како се оценуваме себеси како луѓе, колку се чувствуваме достојни. Самопочитта се однесува на нашето прифаќање на самите себе и на вредноста што си ја поставуваме.
Вклучува лични верувања за себе, позитивни чувства, мисли и перцепција за нечија вредност. Самоевалуацијата може да биде внатрешна или надворешна, што значи дека може да се изведе од она што другите луѓе мислат за нас, но не може да се изведе од сопствените внатрешни чувства.
Во својата најфундаментална форма, самопочит не е исто што и самодоверба. Додека самопочитта се заснова на сопствените чувства за вредност на една личност, самодовербата често се заснова и на надворешни фактори и информации. Тие фактори може да бидат во форма на комплимент, критика или охрабрување.
Како се ‘мери’ самопочитта?
Самопочитта е високо индивидуален концепт кој не се применува лесно за секого. Некои луѓе се исклучително самоуверени и самокритични, додека други можеби воопшто не покажуваат ниту една од овие особини. Самопочитта на една личност обично зависи од многу аспекти, вклучувајќи ја нивната слика за себе и верувањата што ги имаат за себе. За да добиете претчувство дали имате самопочит, поставете си ги овие пет прашања:
- Дали вистински се сакам и почитувам себеси?
- Дали сметам дека сум доволно добро човечко суштество?
- Дали сум некој што заслужува љубов?
- Дали заслужувам среќа?
- Дали навистина чувствувам, и во мојот ум и во моето тело, дека сум ОК личност?
Катактеристики на здрава доза самоувереност
Здравата самодоверба се состои од прифаќање на своето јас. Вклучува силно чувство за идентитет и чувство на вредност. Луѓето со здрава самодоверба се чувствуваат сигурни и способни да ги постигнат своите цели и очекувања. Имаат позитивен став и веруваат дека се доволно добри и заслужуваат да се гордеат со себе.
Самоуверената личност лесно се забележува и привлекува внимание. Може да се каже дека со здрава доза на почит кон себе – самоуверениот:
- Ја знае разликата помеѓу здрава самодоверба и ароганција
- Не се плаши од повратни информации и критики
- Нема потреба од одобрение или валидација од другите
- Не се плаши од конфликт
- Способен е да постави граници
- Може да ги изрази сопствените потреби и мислења
- Не бара совршенство, бидејќи знае дека не постои
- Не се плаши од неуспеси
- Не се чувствува инфериорно
Побарај совет или насока од Ева Барамачева
Ако се борите со проблеми како ниска самодоверба, проблеми со комуникацијата или перфекционизам кои влијаат на вашите односи, јас сум тука да ви помогнам.
Како се оформува самопочитта и зошто некои од нас ја немаат доволно?
Самодовербата и самопочитта се значително под влијание на искуствата и интеракциите во текот на детството. Основата често се поставува во раните години од животот, бидејќи ова е првата фаза кога децата го развиваат своето чувство за себе и сопствениот идентитет преку нивните интеракции со старателите, членовите на семејството, врсници и другите значајни луѓе во нивниот живот.
Децата се многу ранливи, а пораките што ги добиваат од нивната околина играат огромна улога во обликувањето на нивната самоперцепција. Позитивните интеракции, постојаната поддршка и охрабрувањето од старателите и саканите создаваат здрава самодоверба и позитивна слика за себе.
Од друга страна, негативните искуства, критиките, запоставувањето или злоупотребата може да доведат до развој на ниска самодоверба. Децата кои постојано добиваат негативни повратни информации или доживуваат емоционална или физичка штета ги интернализираат овие пораки и почнуваат да веруваат дека не се достојни и не заслужуваат љубов и почит.
Важно е да се напомене дека иако искуствата од детството играат значајна улога, со свесност и терапија, самодовербата може да продолжи да се развива и во текот на возрасниот живот.
Првиот круцијален чекор е да бидеме свесни дека – за да се чувствуваме добро за себе, на крајот од денот, не е нешто што можеме да го постигнеме само преку професионални или животни достигнувања: во огромен дел, тоа значи да се помириме со самите себе; да го разбереме нашето минато и динамиката на срам, условеност и понижување што може да лежи таму. Високата самодоверба се чини дека во голема мера произлегува од нашата психолошка основа, а не од она што всушност успеваме да го постигнеме во светот.
Подобрување на самопочитта во нашите релации
Избегнувајте навредливи критики
Нездравите врски често вклучуваат прекумерна критика и осудување. Оваа постојана вина може да доведе до длабоко чувство на срам, што може да и наштети на почитта спрема себе. Додека одреден срам е нормален, прекумерниот срам предизвикува чувство на несоодветност и ниска самодоверба.
Расправиите понекогаш доведуваат до меѓусебно критикување. Овие напади предизвикуваат непријатност, па дури и може да се појават тригери од минатото. Таквата постојана критика може сериозно да ја оштети врската.
Прифаќање
Обидете се да ги прифатите блиските онакви какви што се, прифаќајќи ги нивните квалитети и слабости. Основните карактеристики на една личност, како што се отвореноста, совесноста, екстровертноста, прифатливоста и емоционалната стабилност, имаат тенденција да останат константни. Обидот за промена на овие особини може да биде контрапродуктивен.
Ова правило на прифаќање не важи кога се работи за партнер кој малтретира и омаловажува. Во тој случај, потребно е да си заминеме.
Разберете дека совршеноство не постои
Кога децата се воспитуваат во култура на перфекционизам, се јавува постојан страв и избегнување на правење грешки. Семејното правило е: секогаш биди во право и биди подобар од другите. Ова е нереална цел и резултира со безнадежност. Препознавањето дека несовршеноста е дел од тоа да се биде човек и преформулирањето на очекувањата поттикнува подобрена самодоверба и самопочит. Вистината е дека – сите ние сме инхерентно со недостатоци и малку скршени суштества. Совршенството не постои.
Како можеме да ги зголемиме чувствата на самопочит?
Ниту една личност не е помалку достојна од друга и никој не треба да се смета за поважен. За да се чувствувате посигурни и да имате здрава самодоверба, помага да ги оставите настрана овие стравови дека вредите помалку од другите.
Побарај совет или насока од Ева Барамачева
Тука сум за вас – Ако се борите со проблеми како ниска самодоверба, проблеми со комуникацијата или перфекционизам кои влијаат на вашите односи, јас сум тука да ви помогнам. Како психолог, работам со увид и стратегии за градење поздрава самодоверба, подобрување на шемите на комуникација и навигација без критики. Вашите грижи, прашања и аспирации ми се длабоко важни. Ве поканувам да ги споделите вашите размислувања и прашања со пополнување на формуларот подолу. Посветена сум на обезбедување внимателен и сеопфатен писмен одговор на вашето барање, приспособен на вашите уникатни околности. За оние кои бараат персонализиран пристап, со задоволство можам да понудам прва консултативна сесија.